شناخت نخود و انواع آن + فیلم

شناخت نخود و انواع آن + فیلم

هر آنچه درباره نخود باید بدانیم

در این مقاله سعی داریم که تمامی نکاتی که راجع به نخود لازم است و ضرورت دارد بدانیم را به‌‌سادگی توضیح دهیم.

خواص نخود و تاریخچه آن

نخود جز دانه‌های خوراکی است که از خانواده باقالاییان یا باقالا‌هاست. نخود قدمت 7500 ساله در بین بشر دارد و هنوز هم از محبوبیت بالایی برخوردار است. این مواد غذایی تاریخی ارزش غذایی بخصوصی دارد و جز حبوبات مغذی، انرژی‌زا و پرمصرف است. در این دانه پروتئین، فیبر و مواد معدنی وجود دارد و از چربی پایینی بهره‌مند است. نخود ازنظر طب قدیم ایران، گرم و خشک است. نخود را در سبد آجیل هم می‌توان یافت. این همان نخود است که  همراه نمک و ادویه جات مخصوص بوداده شده‌ است و به نام نخود آجیلی نام‌گذاری و استفاده می‌شود.

نخود دیم و نخود آبی

نخود به دو روش دیم و آبی کشت می‌شود. هرکدام از این دو کشت، محصولات متفاوتی را به بار می‌آورد. نخود دیم کمی ریزتر است و رنگ تیره‌ای دارد یا اصطلاحاً کمی سرخ‌رنگ است و نخود آبی درشت‌تر و رنگ روشن‌تری دارد. نخود بهاره و نخود پاییزه در فصل بهار و پاییز برداشت می‌شوند.

بازار نخود

در بازار تهران بهترین نخود به اسم نخود کرمانشاه شناخته می شود. به‌نظر این ‌کمی مبالغه‌آمیز است. چون در شهرهای اطراف کرمانشاه مانند بوکان، گوران، سنندج، کردستان، اراک،همدان، زنجان، لرستان، آذربایجان و… هم نخود کشت می‌شود ولی بخاطر فراوانی این محصول در کرمانشاه و وجود دستگاه‌های پیشرفته در این شهر و متمرکز بودن تجار در کرمانشاه، نخودهای شهر دیگر در این شهر جمع‌آوری و بسته‌بندی می‌شوند، اغلب به‌عنوان نخود کرمانشاه معرفی و پخش می‌شود.

 

از این توضیحات اگر بگذریم، نخود بطور کلی تفاوت فاحشی در شهرهای مختلف ندارد. آنچه قیمت نخود را در بازار مشخص می کند سایز یا کشور تولیدکننده آن است. هرچقدر نخود درشت‌تر باشد قیمت بالاتری دارد. دسته‌بندی نخود در بازار به دو شکل نخود ایرانی و نخود خارجی است. نخود ایرانی عموما به اسم نخود کرمانشاه معرفی می‌شود.

انواع نخود

انواع نخود: در حال حاضر در بازار ایران دو نوع نخود خارجی موجود است. نخود ترک و نخود روس، نخود آرژانتینی، نخود کانادایی و… که هرکدام ویژگی‌های خاص خود رادارند.
نخود ترک: کمی این مدل نسبت به نوع ایرانی گردتر است و برجستگی و فرورفتگی کمتری در آن است و رنگ و اندازه یک دست دارد.
نخود روس: این نوع نخود گردی بیشتری دارد و بیشتر شبیه به نخود سبز یا نخودفرنگی است؛ ازنظر داشتن برجستگی و فرورفتگی.

نخود آرژانتینی: نخودی کاملا از نظر ظاهری شبیه و مانند نخود ایرانی است با این تفاوت که عطر و بوی نخود ایرانی را ندارد و همه نخود‌های آن یک‌دست و یک‌اندازه  و یک رنگ است.

نخود کانادایی: این نوع نخود نیز بسیار شبیه نخود ایرانی است با این اختلاف که کمی از نخود ایرانی برچستگی های بیشتری دارد به و مانند نخود آرژانتینی فاقد عطر و بوی نخود ایرانی است. 

 

دسته بندی های انواع نخود در بازار ایران

نخود فلافلی، نخود چهار خان، نخود سه خان، نخود دو خان، نخود تک خان یا سایز درشت.
نخود فلافلی: این نوع نخود جز ریزترین سایز نخود است و سایز آن پنج میلی‌متر یا کمتر است و برای تهیه مواد اصلی فلافل استفاده می‌شود.
نخود چهارخان: نخودی است که در آن چهار سایز متفاوت نخود وجود دارد سایزهای 5، 6، 7، و 8 میلی‌متر است. به همین دلیل از قیمت پایین‌تری هم برخوردار است.
نخود سه خان: نخود سه خان یا نخود آبگوشتی از سه سایز 6 و 7 و 8 میلی‌متر  یا 7 و 8 و 9 میلی‌مترمخلوط است. این سایز نخود جز پرمصرف‌ترین نخود در اقشار مختلف است.

نخود دوخان: این نوع نخود از دو سایز مخلوط تشکیل‌شده که به دو دسته تقسیم می‌شود سایزها 7 و 8 و سایزهای 8 و 9 حتی 9 و 10  به همین ترتیب قیمت آن نیز متفاوت است.

نخود تک خان یا سایز درشت: این نوع دسته‌بندی فقط شامل یک سایز از نخود است و در آن سایز دیگری مخلوط نشده و درشت‌ترین سایز را به خود اختصاص می‌دهد. سایزهای 10 و یا 11 و حتی بعضاً 12 نیز دیده می‌شود. بعضاً در سال‌های کم باران نخود سایز درشت در بازار موجود نمی‌شود، اما به‌ خاطر تقاضا در بازار سایز 8 یا 9 آن به‌عنوان تک خان یا سایز 10 به فروش می‌رسد.

چه نخودی خوب است؟

در تمامی سایزها آنچه در کیفیت نخود اهمیت دارد این نکته است، هنگام خیساندن در کمترین زمان ری کند و درشت بشود و بعدازآن به‌آسانی در زمان کمی بپزد. نخودها در هر سایزی که باشند باید ویژگی‌هایی که در سطر قبل توضیح دادیم را داشته باشند.
برای اینکه متوجه این ویژگی‌ها در نخود خام قبل هنگام خرید بشویم بعد از انتخاب سایز آن همگی آنها دارای یک بوی خاصی هستند و این عطر بو هرچه بیشتر باشد نشان از تازگی و امسال بودن آن دارد و هرچقدر بوی آن کمتر باشد، نشان از کهنگی آن است.

روش شناخت نخود تازه

برای اینکه متوجه بو و عطر نخود بشویم حتماً باید چند باری این کار را کرده باشیم و تا بتوانیم بوی آن را به خوبی بشناسیم. برای شناختن اولیه بوی نخود یک مشت از نخود را در دست می‌گیریم و با بخار دهان به آن می‌دمیم و همان موقع آن را بو می‌کنیم. اگر نخود بوی خاک و خاک تازه باران‌خورده داشته باشد، نخود امسال و تازه است. هراندازه که این بو کم باشد یا نباشد، نشان از کهنگی نخود دارد.

 

نخود تازه نیازی به دمیدن بخار دهان در آن ندارد، هنگامی‌که آن را بو می‌کنیم، بوی آن کامل و مشخص است و اگر در مرحله اول بدون دمیدن بخار بوی آن را حس و احساس نکردیم، بهتراست در آن با بخار دهان دمید تا بوی آن مشخص شود. هرچقدر این مراحل به طول انجامد نشان از کهنه بودن نخود است. به این نوع نخود اصطلاحاً پزا گفته می‌شود به این معنی که به‌راحتی و به‌سادگی پخته می‌شود و طعم و عطر مطلوبی دارد.

در صورت تمایل به خواندن مطالب بیشتر به آدرس Pea رجوع کنید.

شما هم اگر در این زمینه تجربه‌ای دارید، در قسمت کامنت‌ها تجربه خودتان را بازگو کنید؛ همه ما از این تجربیات ارزشمند بهرمند خواهیم شد.