شوید چیست؟
شوید Dill
نام علمی Aniethum graveolens
این گیاه در زبان فارسی شوید یا شوِد بعضاً شِبت هم به آن میگویند.
شوید گیاهیست یکساله یا دوساله که بعضاً ارتفاع آن به حدود یک متر نیز میرسد. ریشهاش راست، مخروطی شکل و سفید است. شوید در اغلب نقاط دنیا از جمله قسمتهای جنوب اروپا، آمریکا، مصر و چین پرورش داده میشود.
میوه شوید به شکل بیضی، مسطح بوده و اندازه آن به طول چهار میلیمتر و عرض سه میلیمتر است. رنگ آن قهوهای روشن، در سطح آن برجستگیهایی به رنگ زرد و در کنارههای آن لبههای به شکل بال، به رنگ زرد روشن رویت میشود.
این گیاه، گلهای ریز دارد و به رنگ زرد روشن است. با آن که شیرین نیست، اما زنبورعسل به آنها علاقه دارد.
شبت بهصورت تخم شوید یا گیاه و گیاه خشک شده که اصطلاحاً شیوید خشک به آن گفته میشود در ایران و چین به مصرف غذایی و دارویی میرسد.
از تخم شوِد روغنی گرفته میشود که بهعنوان عطر، ادویه، دارو و مواد آرایشی از آن استفاده میشود.
مواد تشکیلدهنده شوید
شِبت دارای مواد شیمیایی نظیر کومارین، ارستروید، فلاوونوید، گلوکوساید، اسید فنولیک و نزدیک به شانزدهدرصد پروتئین، پانزدهدرصد چربی و پنجاهوپنجدرصد مواد هیدروکربن، کلسیم، پتاسیم، و ویتامین A و ویتامینC نیز است. تخم شوید دارای سهدرصد روغن است.
خواص درمانی شوید
تخم این گیاه اثرات درمانی زیادی دارد؛ ضدتشنج است و ضددرد؛ ضد نفخ شکم و ادرارآور است. برای تقویت معده نیز استفاده میشود.
برای کسانی که اشتهای زیادی به غذا ندارند و لاغر هستند، تخم شوید بهترین دارو است؛ اشتها را زیاد میکند، معده را تقویت و به بدن انرژی میدهد. تخم شبت را میتوانید برای رفع ناراحتی معده، گاز معده و بیخوابی استفاده کنید. مادران شیرده، که شیر آنها کم است، بهتر است روزی چند باردم کرده تخم شوید و یا آرد تخم شوید را بخورد و در غذای خود استفاده کنند، به طور شگفتانگیز و معجزهآسایی شیر آنها زیاد میشود.
تخم شوید درمانگر فشارخون نیز است؛ خاصیت آنتیبیوتیک دارد. باکتریها را از بین میبرد؛ همچنین برای انقباض عضلات روده و رحم از آن استفاده کنید. خانمهایی که قبل از عادت ماهیانه احساس درد در رحم دارند، از تخم شوید استفاده کنند.
طب سنتی و گیاهی ایران خواص زیادی را برای شوید میشناسد؛ به طور مثال در مورد درد شدید و ورم معده دمکرده شوید که اثر تسکین فوری را دارد پیشنهاد میکند. شوید درمانگر مناسبی برای رفع سکسکه، رفع استفراغ و دلپیچههای کودکان است. اسانس یا روغن شوید در برخی از داروهای ضد نفخ کودکان و نوزادان وجود دارد. اگر کودک به علت گاز معده، نفخ و دلدرد دارد، چند قطره روغن شوید و یا دمکرده شوید میتواند داروی مناسبی باشد.
شوید را برای دلدرد حیوانات هم استفاده میکنند؛ دامداران قدیم بهخوبی به این موضوع اشرف داشتند؛ برای بز و گوسفند، کافی است که مقدار سی گرم تخم شوید به آنها بدهند تا نفخ و دلدرد را آرام کند.
در طب چینی شوید بسیار مهم است؛ برای آن اثرات درمانی خاصی میشناسند. اطبای چینی از شوید برای تقویت طحال، معده و کلیه برای بیماران تجویز میکنند؛ در درمان مسمومیتهای غذایی از این گیاه بهره میگیرند.
میزان مصرف تخم شوید به شکل دارو: بهاندازه یک قاشق سوپخوری تخم شوید را با آب جوش در قوری بریزید، مانند چای حدود پنج دقیقه دمکرده و در روزی سه بار این چای را استفاده نمایید.
برای بیمارانی که به استفراغ شدید مبتلا شدهاند و هیچ غذایی حتی آب نمیتوانند در معده خود نگه دارند، بهترین راه درمانی شوید است. این بیماران باید دمکرده شوید و یا تخم شوید را آهستهآهسته بخورند.
در چین شوید را برای کمردردهایی که به علت انقباض عضلانی باشد، نیز استفاده میکنند.
شما هم اگر در این زمینه تجربهای دارید، در قسمت کامنتها تجربه خودتان را بازگو کنید؛ همه ما از این تجربیات ارزشمند بهرمند خواهیم شد.