چرا قیمت دلار به حبوبات مرتبط است؟
اولین سؤالی که به ذهن میرسد این است که قیمت دلار چه ارتباطی به حبوبات میتواند داشته باشد؟
شاید عدهای سودجو در بازار باشند که در شرایط نوسانات نرخ ارز قصد سوءاستفاده داشته باشند. ولی واقعیت امر این است که قیمت دلار به طور مستقیم و غیرمستقیم بر حبوبات تأثیر خواهد گذاشت.
عمدهترین دلیل این موضوع این است که برخی از حبوبات وارداتی هستند و بازرگانان این اقلام جنس وارداتی خود را با نرخ ارز آزاد ارزشگذاری میکند، لذا شاخص ارزشگذاری واردکنندگان ریال یا تومان نمیتواند باشد.
شاید با یک مثال بتوانیم مفهوم این ارتباط را سادهتر بیان کنیم.
فرض کنیم که در بازار دو نوع لپه وجود دارد. لپه ایرانی و لپه خارجی. لپه ایرانی بهخاطر کیفیت بالاتری که دارد قیمت آن دههزار تومان است. لپه خارجی بهخاطر کیفیت پایینتر آن هشت هزار تومان باشد، به نسبت لپه ایرانی بیست درصد ارزانتر است.
در همین شرایط قیمت دلار در بازار چهارهزار تومان باشد. یعنی هر کیلو لپه خارجی معادل دو دلار است. هر کیلو لپه ایرانی معادل دو دلار و پنجاه سنت است.
در همین شرایط قیمت دلار افزایش پیدا میکند. به این دلیل که تاجر لپه، ارزشگذاری قیمت جنس خود را بر اساس قیمت دلار انجام میدهد، به میزان رشد قیمت دلار جنس خود را نیز افزایش میدهد. یا برای واردکردن مجدد کالا مجبور است که با قیمت جدید ارز اجناس موردنظرش را خریداری کند. تا این مرحله امری طبیعی است و فقط کالایی که به دلار وارد شده و ارزشگذاری شده است رشد قیمت پیدا میکند.
چرا هر کالای ایرانی با افزایش نرخ ارز، افزایش قیمت پیدا میکند؟
در چنین شرایطی که تعادل قیمت بین دو کالا به هم میخورد، برای کالای باکیفیت که همقیمت کالای بیکیفیت میشود؛ قشری که بهخاطر ارزانتر بودن کالای خارجی آن را تهیه میکردند، برای کالای باکیفیت که همقیمت کالای بیکیفیت است، تقاضا بیشتر میشود.
این تقاضا چون بیش از حد و توان بازار است، لاجرم قیمت کالای ایرانی که با دلار ارزشگذاری نشده است را بالا میبرد.
در واقع مجدداً کالای باکیفیتتر قیمت بالاتری پیدا میکند و کالای کیفیت پایینتر قیمت کمتر. این کشمش و بالا پایین شدن قیمتها تا جایی ادامه خواهد داشت که بازار به تعادل مجدد برسد و میزان عرضه و تقاضا با هم برابری کنند.
شما هم اگر در این زمینه تجربهای دارید، در قسمت کامنتها تجربه خودتان را بازگو کنید؛ همه ما از این تجربیات ارزشمند بهرمند خواهیم شد.